Gerline stelt zich aan jou voor!
Hoi! Ik ben Gerline Schouten, 28 jaar jong. Ergens in het westen des lands ter wereld gekomen, in het oosten groter geworden. Echt groot zal ik nooit worden, ben blijven steken bij 1 meter 65. Ik woon samen met echtgenoot, dreumes en hond in Apeldoorn. Ik schrijf graag, voor mijn werk en in mijn vrije tijd. Dankjewel, Marleen, dat ik een blog over hoogsensitiviteit voor Chicamoms mag schrijven!
Ben ik HSP, ja of nee?
Ik denk dat het zo’n 12 jaar geleden was. Ik deed voor het eerst een online testje naar hooggevoeligheid oftewel hoogsensitief zijn. ‘Gevoelig’, was de uitslag. Prima, niet hoogsensitief dus, niks aan de hand.
De jaren erna dook het woord hooggevoelig, of de afkorting HSP, af en toe op. Mensen in mijn omgeving die iets in die richting bij zichzelf signaleerden. Of bij hun kind. Of bij iemand anders. Meestal hoorde ik het gewillig aan, knikte en humde ik eens en dacht bij mezelf: gewoon tanden op elkaar joh, niet zo moeilijk doen.
Dat komt vaker voor, ben ik inmiddels achter. Gevoelige mensen die het nog niet bij zichzelf hebben ontdekt of erkend. En bij een verhaal van een hooggevoelig persoon denken: ‘ach wat, dat hebben we allemaal weleens.’ Herkenbaar? En logisch ook. Omdat het een herkenbaar verhaal is, ga je er automatisch vanuit dat het bij iedereen zo werkt.
Eerst een paar feiten
Want waar hebben we het precies over? ‘Elaine Aron’, een klinisch onderzoekspsycholoog, introduceerde in 1996 de term HSP: highly sensitive person oftewel hoogsensitief. Door haar heeft hoogsensitief zijn een naam gekregen, want daarvoor bestond het natuurlijk ook al.
15-20% van de Nederlandse bevolking heeft hooggevoeligheid als eigenschap. Inderdaad, eigenschap. Omdat hoogsensitief zijn zo regelmatig voorkomt, is het geen diagnose. Geen stoornis dus, iets minder vriendelijk gezegd. Wel zo fijn voor mij, ik ben niet zo van de labeltjes. Mensen kunnen soms hun labeltje worden. Jammer vind ik dat, je bent zoveel meer dan je diagnose. Wat niet wegneemt dat het soms wel handig is als je weet hoe je kunt omgaan met je eigen obstakels. En daarvoor zijn labeltjes dan wel weer handig. Gelukkig kom je met eigenschappen en kenmerken ook een eind.
Het is wetenschappelijk bewezen door de Belgische psychologe ‘Elke van Hoof’ dat hoogsensitieve mensen een diepgaande prikkelverwerking hebben. Dit zou je wel het belangrijkste kenmerk van hoogsensitief zijn kunnen noemen. Wat is diepgaande prikkelverwerking dan precies?
Iemand zonder hoogsensitief te zijn heeft een filter in het brein. Meer specifiek: in het informatieverwerkingssysteem in de hersenen. Dus daar waar de informatie van buitenaf binnenkomt. Dat filter beslist welke informatie er binnenkomt en op welk moment. Die informatie wordt vervolgens verwerkt door de hersenen. Mensen die hoogsensitief zijn hebben die filter niet. Dus alle informatie komt op elk moment ongefilterd de hersenen binnen.
Dit is ook zichtbaar op MRI-scans. Bij het doen van een opdracht lichten er bij een HSP’er meer hersengebieden op dan bij een niet-HSP’er. Dat is de diepgaande prikkelverwerking. De hersenen werken dus anders. Dit betekent dat hoogsensitieve mensen meer tijd nodig hebben om prikkels te verwerken. En dus meer tijd voor zichzelf nodig hebben om op te laden. Welke eigenschappen zijn er nog meer?
Tijd voor een lijstje met meerdere kenmerken
Ik hou van lijstjes. Ze geven structuur, zijn herkenbaar (of niet) en lezen zo lekker weg. Er zijn talloze mogelijkheden en combinaties als het gaat om hooggevoeligheid. Simpelweg omdat we allemaal uniek zijn, heerlijk toch?
Ik noem hieronder een aantal eigenschappen. De lijst is namelijk veel langer. Ik heb ze random gekozen en ze zijn niet allemaal op mij van toepassing. Dus herken je niet alles of staan jouw eigenschappen er niet allemaal bij, geen paniek. Elaine Aron heeft een zelftest ontwikkeld. Die je kan helpen in je zoektocht.
- Jezelf anders voelen dan anderen;
- Een groot rechtvaardigheidsgevoel;
- Gevoelig voor fel licht of harde geluiden;
- Veel last hebben van kleding die niet lekker zit, bijvoorbeeld labeltjes of kriebelstof;
- Geen nee durven zeggen;
- Veel behoefte aan vrijheid/rust;
- Negatieve gevoelens van anderen beïnvloeden jou;
- Angst om fouten te maken;
- Perfectionistisch;
- Snel schrikken;
- Niet tegen verrassingen kunnen;
- Intense beleving van emoties;
- Gevoelig voor stress;
- Overzicht en chaos liggen dicht bij elkaar;
- Lichamelijke klachten, zoals slecht slapen, hoofdpijn, vermoeidheid, blozen.
Terug naar mijn verhaal
Bij mij ging het kwartje pas vallen toen ik moeder werd. Keiharde confrontatie met mezelf. Ik kon in een klein kwartiertje van zen (dacht ik) naar volkomen op tilt gaan als mijn baby besloot te huilen in plaats van te slapen. Ik zat met m’n handen in het haar. Wat mankeerde ik in vredesnaam? Kon ik niet eens fatsoenlijk voor mijn eigen kleintje zorgen? Het was er maar één zeg, geen vier! En niet eens een huilbaby. Ook herkenbaar? Veel te hard zijn voor jezelf en daardoor loop je juist hartstikke vast.
In het afgelopen jaar ben ik er steeds meer achter gekomen dat niets is wat het lijkt. Dat je het idee kan hebben dat je je goed voelt, maar dat iets kleins ervoor zorgt dat dit helemaal omslaat. Het humeur van je partner bijvoorbeeld. Ik ben erg gevoelig voor stemmingswisselingen. Bij mezelf en bij een ander. Ben ik zelf blij en mijn wederhelft niet, dan kan ik ontzettend inzakken. Zoals je leest: ik ben er voorlopig nog niet klaar mee.
Daarom kocht ik een boek. ‘Leef hoogsensitief’ van Sannie Alblas. Net vers van de pers. En een doeboek. Ik ben pas net begonnen, maar ik ben al positief. Door Sannies vragen te beantwoorden, leer ik (nog) meer over mijzelf. Ik hoop aan het eind een stapel handvatten te hebben, waardoor ik mijn eigen obstakels meer als drempels kan zien. Even afremmen, rustig overheen rijden en door.
Door trial and error heb ik alvast geleerd dat een aantal dingen heel belangrijk zijn als je hooggevoelig bent. Hier komen ze.
Blijf (bij) jezelf, altijd
Er zijn al zoveel anderen. Vind je dat moeilijk? Ik ook. Daarom doe ik sinds kort mindfulness met de app Headspace. Tip van een vriendin. Heerlijk! Even 5 minuten zitten en ademen. Alleen maar ademen. En niet vergeten dat je aan het ademen bent. Daar zit de crux. Het letten op je ademhaling zorgt ervoor dat je dichtbij jezelf blijft. Oefening baart kunst natuurlijk. Mijn gedachten vliegen soms van hot naar her. Helemaal geen probleem. ‘Bring your focus gently back to the breath.’ De beste man blijft altijd vriendelijk.
Vraag hulp als het even niet gaat
Is geen schande, maar noodzakelijk. Vroeger hielpen tantes en oma’s mee bij de opvoeding van de kinderen. Dat had vast ook zo zijn uitdagingen, maar het voordeel ervan was dat je er niet alleen voor stond. Er was altijd een helpende hand in de buurt als je die nodig had. In onze tijd wonen opa’s, oma’s, ooms en/of tantes meestal niet meer om de hoek. Dus vraagt dat meer actie (en energie) van jouw kant. Maar doe het wel, is beter voor jou en je gezin.
Zorg voor duidelijkheid
Als ik overprikkeld ben, staat mijn echtgenoot paraat om te helpen. Maar hij weet niet hoe, dus hij stelt vragen. Heel logisch. Maar het geval wil dat ik, die door de chaos in mijn hoofd, het niet meer kan beantwoorden. Alsof de boel daarboven gesmolten is. Daardoor kan ik hem op dat moment niet goed duidelijk maken wat ik nodig heb. Dus ik vertel het hem als ik mezelf weer goed voel. En ik ben bezig met een soort van preventieplan. Zoiets als ‘Eerste Hulp Bij Ongelukkige mama ;)’. Het voelt soms wat overdreven, maar ik denk dat ik er baat bij ga hebben.
Plan me-time in!
Ik eindig met de belangrijkste: tijd voor jezelf nemen. Echt, echt, echt doen. En hoe dat er voor jou uitziet, kan heel anders zijn dan voor mij. Soms vind ik het heerlijk om lekker in bad te zitten. Of te Netflixen. Of allebei tegelijk, even better 🙂 Ik merk dat ik dit met name nodig heb als ik overprikkeld ben. Onderprikkeld ben ik ook weleens. Dan laad ik juist op van een lekker bakkie koffie bij mijn buurvrouw. Probeer voor jezelf uit te vinden wat jij op welk moment nodig hebt. Op die manier zorg je én voor jezelf én voor je omgeving.
Vind je het leuk om meer van mij te lezen? Bezoek dan vooral gezellig mijn blog ‘Gerline schrijft’.
8 comments
Wat heb je dat mooi omschreven. Ik werk op een basisschool en in een van mijn groepen zit ook een jongetje die hoog sensitief is. Herken veel punten,
Wat heb je dat mooi omschreven.
Liefs,
Frieda
Wist niet dat het ook op een MRI scan te zien is.
Herkenbaar en ik heb ook snel te warm of te koud
Wow… mooi geschreven zeg… ik heb een collega die ook hoogsensitief is. Herkenbaar.
Hoi Marleen,
Ik was even het doeboek aan het googlen en toen kwam ik op jouw blog terecht, wat leuk! Ik hoop dat je al iets verder gekomen bent en dat je nog steeds enthousiast bent 🙂
Warme groet,
Sannie
Hoi Sannie,
Welk doeboek bedoel je precies? Ben het even kwijt haha. Dank je wel!
Groetjes Marleen
Hoi Marleen, het doeboek ‘Leef hoogsensitief’. Oei, geen goed teken dat het al naar de achtergrond geschoven is. 😉